Nadgodziny w pracy. Jak wyliczyć wynagrodzenie?
Praca w godzinach nadliczbowych, powszechnie zwanych nadgodzinami, wiąże się z dodatkowym przychodem dla pracownika. W zależności od tego, w jakim okresie nadgodziny są wypracowane, może to być 50 procent lub nawet 100 procent podstawowego wynagrodzenia. Sprawdź, w jaki sposób należy obliczać wynagrodzenie dodatkowe za pracę w godzinach nadliczbowych.
Kiedy mamy do czynienia z nadgodzinami?
Definicję pracy w godzinach nadliczbowych można znaleźć w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 151 par. 1 za takową uznaje się pracę wykonywaną ponad normy czasu pracy, które obowiązują pracownika. Takie zdarzenie ma miejsce także w sytuacji, gdy praca wykonywana jest ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, który wynika z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.
Praca w ramach nadgodzin jest - zgodnie z kodeksem - dopuszczalna w dwóch przypadkach. Pierwszy dotyczy sytuacji, gdy pracownik jest zobowiązany do prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Drugą przyczyną są natomiast szczególne potrzeby pracodawcy.
Warto przy tym pamiętać, za godziny nadliczbowe nie uznaje się czasu, w którym pracownik odpracowuje zwolnienie z pracy, jakie zostało mu udzielone w celu załatwienia spraw osobistych na jego pisemny wniosek (zgodnie z par. 2.1 powyższego artykułu)
Dodatkowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe
Pracującemu w godzinach nadliczbowych zatrudnionemu przysługuje wynagrodzenie w standardowym wymiarze oraz dodatek. W zależności od tego, w jakim dniu pracownik pracuje w ramach nadgodzin, przysługiwać mu może 50% lub 100% podstawowego wynagrodzenia.
I tak 100% dodatku zgodnie z art. 151.1 par. 1 pkt. 1 kodeksu przysługuje w sytuacji, kiedy godziny nadliczbowe wypadają w nocy, niedziele i święta (jeśli nie są to dla pracownika dni pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy) oraz w dniu wolnym od pracy, udzielonym w zamian za pracę w niedzielę lub święto. Natomiast 50% dodatek będzie udzielony pracownikowi, który pracuje w godzinach nadliczbowych w każdym innym niż wymienionym w pkt. 1 dniu (pkt 2). Oprócz tego 100% wynagrodzenia przysługuje pracownikowi za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia tygodniowej normy czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy przekroczenie nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku wskazanego powyżej.
Aby ustalić, jaka powinna być wysokość dodatku, należy wziąć pod uwagę stawkę godzinową lub miesięczną, która przysługuje pracownikowi. W sytuacji gdy nie została ona wskazana, należy ustalić dodatek na podstawie 60 procent wynagrodzenia.
Co ważne, nadgodziny przysługują pracownikowi także wtedy, gdy czas jego pracy przekroczył tygodniową normę czasu pracy, przyjętą w okresie rozliczeniowym. Natomiast w przypadku gdy zatrudniony na stałe wykonuje pracę poza zakładem pracy, wynagrodzenie dodatkowe może zostać zastąpione ryczałtem. Jego wysokość powinna być ustalona w kwocie przewidywanej pracy w ramach nadgodzin.
Godziny nadliczbowe a czas wolny
Zgodnie z art. 151.2 par. 1 Kodeksu pracy nie tylko dodatkowe wynagrodzenie może stać się zadośćuczynieniem za pracę w ramach godzin nadliczbowych. Pracownik może w takiej sytuacji złożyć do pracodawcy pisemny wniosek o udzielenie wolnego od pracy w wymiarze, jaki przypadał na pracę nadliczbową.
Co ważne, czas wolny może zostać przyznany także bez wniosku pracownika. W takiej sytuacji jednak pracodawca będzie zobowiązany do udzielenia czasu wolnego w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych nadgodzin. Jednocześnie zwolnienie z czasu pracy nie może obniżyć wynagrodzenia podstawowego pracownika.
opracowała: Anna Hugiel-Lazarowicz, specjalista ds. prawa podatkowego (wfirma.pl)
źródło: www.money.pl
|
